top of page

SARI KANTARON YA DA St. John's Wort

Sarı Kantaron: Yararları ve Tehlikeleri

Bazı araştırmalar, Sarı Kantaron ( St.John's wort)'un depresyon ve diğer tıbbi durumların tedavisine yardımcı olabileceğini gösteriyor, ancak uzmanlar bu bitkisel takviyenin bazı dezavantajları olduğu konusunda uyarıyor.



Sağlığa Yararları;


Sarı Kantaronun ruh halini iyileştirdiğine ve depresyonda biraz azalma sağlattığına inanılıyor, ancak nasıl çalıştığı tam olarak belli değil. Araştırmacılar, bitkideki bileşenlerin (hiperisin ve hiperforin), serotonin gibi bazı beyin kimyasallarının seviyelerini artırabileceğini iddia ediyor. Depresyonu olan kişilerde genellikle düşük seviyelerde serotonin ve diğer nörotransmiterler bulunur.


İnsanların depresyon için doğal çare denemek istemelerinin bir nedeni (serotonini artırabilen antidepresanların aksine), Sarı Kantaronun ilaçlardan daha az yan etkiye sahip olma eğiliminde olmasıdır. Bitki ayrıca aşağıdaki sağlık sorunları için de araştırılmaktadır;


Kaygı

Menopoza bağlı semptomlar

Premenstrüel sendrom (PMS)

Mevsimsel duygu durum bozukluğu (SAD)

Sigara bırakma

Viral enfeksiyonlar


Sarı Kantarondan yapılan bir yağ ayrıca yara iyileşmesi , egzama gibi çeşitli diğer cilt rahatsızlıkları ve hemoroidi iyileştirmek için topikal olarak kullanılmıştır. ( Topikal; Yüzeysel uygulanan, deriye sürülerek uygulanan yöntem)


Depresyon


Sarı Kantaronun yararları hala araştırılıyor olsa da, araştırmalar, bitkinin hafif ila orta dereceli depresyonu hafifletmede bir plasebodan daha etkili olabileceğini öne sürüyor. Annals of Family Medicine'de yayınlanan 2015 tarihli bir inceleme, birinci basamak doktorları tarafından depresyon tedavisi gören hastalar için antidepresanların bir plasebodan daha etkili olup olmadığını incelemiştir.

(Plasebo etkisi, farmakolojik olarak etkisiz bir ilacın telkine dayalı bir etki ortaya çıkarma halidir.)



Araştırmacılar, daha önce yayınlanmış 66 çalışmayı (toplam 15.161 katılımcıyla) incelediler ve hem antidepresan ilaçların hem de Sarı Kantaron ekstrelerinin hafif ila orta dereceli depresyon tedavisinde plasebodan daha etkili olduğunu buldular.


Büyük Depresyon


Sarı Kantaron ve majör depresyon hakkındaki en kapsamlı araştırma, Cochrane Sistematik İncelemeler Veritabanında yayınlanan bir 2018 raporunda yer almaktadır. (Cochrane Kütüphanesi sağlık hizmetleri alanında tanı, tedavi ve müdahalelerin etkinliği konusunda dünyanın dört bir yanından araştırmaları toplar. )


Araştırmacılar, Sarı Kantaronun etkilerini dört ila 12 haftalık bir süre boyunca bir plasebo veya standart antidepresan ilaçla karşılaştıran daha önce yayınlanmış 29 klinik araştırmaya (toplam 5,489 katılımcıyla) baktılar.

Çalışmanın yazarları, Sarı Kantaron özlerinin bir plasebodan daha etkili olabileceğini ve standart antidepresanlar kadar etkili olduğunu buldular. Ek olarak, bitkinin daha az yan etkisi olduğu görüldü.


Yazarlar, Almanca konuşulan ülkelerde (Sarı Kantaronun uzun bir kullanım geçmişine sahip olduğu ve genellikle doktorlar tarafından önerildiği) yapılan çalışmaların Amerika Birleşik Devletleri ve diğer ülkelerde yapılan çalışmalardan daha olumlu sonuçlar verdiğini belirtti.



Olası yan etkiler;


Kısa bir süre için oral Sarı Kantaron takviyesi alan kişiler aşağıda ki yan etkileri yaşayabilir;


Hafif mide rahatsızlığı

İshal

Kuru ağız

Baş ağrısı

Yorgunluk

Baş dönmesi

Kaygı

Huzursuzluk

Karıncalanma

Alerjik cilt reaksiyonları

Cinsel veya erektil disfonksiyon

Canlı rüyalar

Karaciğer hasarı

Psikoz (nadir)


Topikal olarak kullanıldığında, Sarı Kantaron ciltte kızarıklığa neden olabilir. Sarı kantaron (hem oral hem de topikal) cildinizin ve gözlerinizin güneş ışığına karşı hassasiyetini artırabilir. Lupus gibi bir rahatsızlığınız varsa veya ışığa duyarlılığa neden olabilecek ilaçlar (bazı akne ilaçları gibi) alıyorsanız, doktorunuz veya eczacınız ile Sarı Kantaron almanın risklerini ve faydalarını gözden geçirin.




Olası İlaç Etkileşimleri


Sarı kantaron, karaciğer tarafından parçalanma şekli nedeniyle yaygın olarak kullanılan ilaçlarla ciddi etkileşimlere neden olabilir. Bitki, ilaçlarla farklı şekillerde etkileşime girebilir. Bazılarının etkisini güçlendirirken bazı ilaçları daha az etkili hale getirebilir. Sarı Kantaron ile etkileşime girebilecek ilaç türleri şunları içerir:


Antibiyotikler

Antidepresanlar

Doğum kontrol hapları

İmmünsüpresanlar

Warfarin gibi kan sulandırıcılar

Anksiyeteyi tedavi etmek için kullanılan sakinleştiriciler ve ilaçlar

Kanseri, kalp rahatsızlıklarını ve HIV / AIDS'i tedavi etmek için kullanılan ilaçlar

Reçetesiz satılan ilaçlar (uyku, öksürük ve soğuk algınlığı için)


Sarı Kantaron ayrıca diğer şifalı bitkiler ve takviyelerle etkileşime girebilir. Sarı kantaron alıyorsanız, 5-hidroksitriptofan (5-HTP), L-triptofan veya SAMe gibi serotonini artırabilecek herhangi bir besin takviyesi veya çare almaktan kaçınmalısınız.


Sarı Kantaronun antidepresanlarla veya serotonini yükselten herhangi bir maddeyle alınması, aşırı serotoninden kaynaklanan potansiyel olarak tehlikeli bir durum olan serotonin sendromuna neden olabilir. Serotonin sendromunun semptomları arasında kafa karışıklığı, ateş, halüsinasyonlar, mide bulantısı, kas koordinasyonunun kaybı, terleme ve titreme yer alır.


Bu semptomlardan herhangi birini yaşarsanız, St.John's wort'u almayı bırakın ve derhal tıbbi yardım isteyin. Tedavi olmazsa durum ölümcül olabilir.



Kontrendikasyonlar;


Sarı Kantaron gibi bir takviye almanın sizin için güvenli olmayacağı veya doz aşımına dikkat edilmesi gereken bazı durumlar söz konusudur.


Örneğin, hamileyseniz, emziriyorsanız, hamile kalmaya çalışıyorsanız veya doğum kontrol hapları (doğum kontrol hapları) kullanıyorsanız, Sarı Kantaron almaya başlamadan önce doktorunuzla konuşmanız önemlidir.


Sarı Kantoronun, aşağıdakiler de dahil olmak üzere belirli koşullara sahip kişilerde semptomları kötüleştirebilir:


Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB)

Bipolar bozukluk (maniye neden olabilir veya bisiklete binme hızını artırabilir)

Büyük depresyon

Şizofreni (psikoz riskini artırabilir)

Alzheimer hastalığı


Bazı araştırmalar, Sarı Kantaron da dahil olmak üzere bazı bitkisel takviyeleri almanın, anestezi altına alındığında komplikasyon riskinizi artırabileceğini göstermiştir. Sarı Kantaronu ameliyattan önce iki hafta boyunca almamalısınız. Organ nakli yaptırdıysanız, nakil reddini önlemeye yardımcı olmak için verilen ilaçlarla etkileşime girebileceği için Sarı Kantarondan kaçınmanız gerekecektir.


Dozaj ve Hazırlama


Bitkinin depresyon üzerindeki etkisini araştıran araştırmacılar tarafından yaygın olarak kullanılan dozlar olmasına rağmen, standart bir önerilen Sarı Kantaron dozu sağlamak için yeterli bilimsel veri yoktur.



NIH tarafından finanse edilen denemelerde, katılımcılara günde üç kez (günlük toplam 900 mg) 300 mg'lık belirli bir Sarı Kantaron özütü konsantrasyonu verildi. Verilen maksimum doz günde 1.800 mg idi. Sekiz haftalık denemenin sonunda, ortalama günlük doz günde 1.300 mg idi.


Size uygun Sarı Kantaron dozu, yaşınız, biyolojik cinsiyetiniz ve tıbbi geçmişiniz dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlı olacaktır. Etkililiği ve güvenliği sağlamak için dozunuzu kişiselleştirmek için doktorunuz, eczacınız ve / veya alternatif bir sağlık pratisyeniyle çalışmak en iyisidir.


Sarı kantaron, nasıl kullanılacağına bağlı olarak birkaç farklı preparatta bulunabilir. Tentürler, kapsüller ve iksirler de dahil olmak üzere kuru, yağ ve sıvı preparatlar vardır. Sarı Kantaronun her bir preparatı farklı etkilere sahip olacaktır. Etkisi ayrıca bir markadan diğerine değişebilir.


Sarı Kantaronu depresyon için alıyorsanız, günlük bir kapsül almayı topikal bir tedaviden daha etkili bulabilirsiniz (örneğin kas ağrısını tedavi etmek için daha uygun olabilir). Etkinliğini korumaya yardımcı olmak için, bitkinin tüm müstahzarları serin ve kuru bir yerde saklanmalıdır.


Sarı Kantaronda ki aktif bileşenler ışıktan etkilenebilir, bu nedenle takviyeler genellikle koyu renkli bir kapta paketlenir. Şişeyi veya paketi doğrudan güneş ışığından uzak tuttuğunuzdan emin olun.


Sarı Kantaron ürünleri, tıpkı diğer ilaçlar gibi güvenli bir şekilde saklanmalıdır. Reçeteli ve reçetesiz satılan ilaçların aksine, bitkisel takviyeler her zaman çocuk korumalı kaplarda gelmez.


Son olarak siz veya tanıdığınız biri depresyonla yaşıyorsanız, belirtilerinizi yönetmek için farklı seçenekler arıyor olabilirsiniz. Sarı Kantaron ile ilgili araştırma umut verici olsa da, kendi başınıza denemek yerine sağlık uzmanınızla birlikte çalışmanız ve bunun sizin için uygun olup olmadığını tartışmanız çok önemlidir.


Depresyon için tedaviyi geciktirmek veya tedaviyi sürdürmek ciddi sonuçlara yol açabilir. Tedaviye karar verirken, potansiyel olarak tehlikeli etkileşimler olmadığından emin olmak için her sağlık uzmanına, bitkisel veya besin takviyeleri dahil aldığınız tüm ilaçları anlatmayı unutmayın.


Sevgiyle, sağlıkla, bilimle ve ilimle kalın...


Bilge SUKHA



Comments


bottom of page